دلایل ناکامی نظام برنامه ریزی توسعه درایران عصر پهلوی دوم

نویسندگان

مهدی طالب

موسی عنبری

چکیده

بیش از پنجاه سال است که از عمر نهاد برنامه ریزی در ایران می گذرد و دولت‘ هنچنان ان نهاد را مطمئن ترین راه توسعه و رشد اقتصادی کشور می داند. برنامه ریزی برای دولت‘ مهمترین عامل دلگرمی و امیدوارکننده ای بوده است تا کارگزاران و مجریان آن پیوسته باور داشته باشند‘ مهمترین و نهایی ترین رسالت خود را در قالب جامعه انجام می دهند. حال آنکه این منظر‘ ابتدایی ترین درک از سامان برنامه ریزی و مهمترین دلیل شکست آن در جامعه ایران (حداقل عصر پهلوی) بوده است. تجربه نظام برنامه ریزی در عصر پهلوی دوم نشان می دهد که برنامه ریزی دولتی توسعه به دلایل مختلف اجتماعی و سازمانی‘ پیامدی جز نابسامانی و ایجاد تضادهای چندگانه در لایه های زندگی اجتماعی مردم نداشته است. سامان برنامه ریزی در کشور بیش از آنکه مترصد توسعه باشد‘ عاملی برای کنترل آن و تحکیم نفوذ دولت در چرخه اقتصاد‘ سیاست و فرهنگ بوده است. نظام برنامه ریزی که از منظر نظام جهانی در راستای وابستگی و توسعه سراسیمه طراحی و تنظیم شده است. در ایران بر دیکتاتوری دولت و دوگانگی ساختاری در بخش های مختلف جامعه افزود. مقاله حاضر‘ که روند برنامه ریزی توسعه در ایران عصر پهلوی دوم را بررسی می کند‘ دو دسته محدودیت های عملیاتی و ساختاری را به همراه تعامل و همزیستی نامناسب دولت با سامان برنامه ریزی‘ مهمترین دلیل ناکامی برنامه ریزی توسعه در کشور قلمداد می کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

واکاوی موانع فرهنگی توسعه سیاسی در ایران (عصر پهلوی دوم)

پژوهش پیش‌رو در صدد واکاوی و پاسخگویی به این سؤال اساسی بر آمده است که موانع عمدۀ فرهنگی که در دوره پهلوی دوم سبب عدم دستیابی جامعه ایران به توسعه سیاسی گردید، چه بوده است؟ و مهم‌<...

متن کامل

زنان و توسعه مدارس (عصر مشروطه تا سقوط پهلوی دوم)

مدرسه پایه ای برای جهش به سوی دانش و معرفت است.پسشگامان ایجاد مدرسه شخصیت های والایی هستند که این جهش راایجاد و فراهم می آورند و باید قدر آن ها را بدانیم.تلاش آنها در جهت ارتقاءسطح دانش و شعور ذاتی زن ایرانی وآموزش او بی نتیجه نبوده است.چون در حال حاضر آمار نشان می دهد که دختران ایرانی تحرکشان برای دست یابی به دانش کمتر از پسران نیست.زنان و دختران ایرانی در این صد و چهار سالی که از تاسیس اولین ...

متن کامل

دلایل روند ناکامی سکولاریسم در ایران دوران پهلوی

با اعلام مسیحیت به عنوان دین رسمی دعوای دین و سیاست در اروپا شروع شد و دولت خواستار دوری کلیسا از حکومت و تکفیک ساختارها و نهاد های دینی از ساختار های اجتماعی بود و به تدریج دین در جامعه به حاشیه کشیده شد و با آغاز دوران رنسانس و فروریختن حاکمیت کلیسا یکی از زمزمه های که مطرح شد بحث سکولاریسم بود. لذا سوال اصلی این پژوهش این است که دلائل ناکامی سکولاریسم در دوران پهلوی چیست؟ مفروض اصلی بر این ا...

ژاپن و امر توسعه: نگاهی به جایگاه نظام برنامه¬ریزی و قانون برنامه توسعه در فرآیند توسعه ژاپن

در طی سال های اواخر دهه 1940 تا دهه 1970، قانون برنامه توسعه­ای که در بطن نظام اجتماعی سه لایه متشکل از نظام­ اداری کارآمد (با محوریت وزارت می­تی، وزارت دارایی، سازمان     برنامه­ریزی اقتصادی و بانک ژاپن)، بخش خصوصی فعّال و رهبران احزاب اصلی تدوین، توسط مجلس ملی به رهبریت یک حزب مسلط تصویب و از طریق دستورالعمل­های اجرایی نظام­اداری تقویت می­شد، با توجه فراوان به اهداف کمّیِ رشد اقتصادی، نقش اساسی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
نامه علوم اجتماعی

ناشر: دانشکده علوم اجتماعی

ISSN -

دوره 27

شماره 27 2006

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023